การเลือกของขวัญให้กับเด็กแต่ละวัย

รวบรวมข้อมูลโดย ฝ่ายสื่อสารองค์กรและเทคโนโลยี

      เข้าสู่ช่วงเทศกาลแห่งความสุขของทุกๆคน คุณพ่อคุณแม่ นอกจากจะกำลังหาซื้อของขวัญให้กับที่ทำงาน  เพื่อน หรือญาติแล้ว ก็อาจจะมองหาของขวัญให้แก่ลูกๆของตัวเองด้วย  จึงมีวิธีการเลือกของขวัญให้แก่เด็ก ๆ ให้เหมาะสมในแต่ละวัยดังนี้
     1. ต้องเป็นของที่มีราคาไม่แพง เช่น ไม่ควรซื้อของเล่นราคาเป็นหมื่นให้แก่เด็ก เพราะเรารู้ว่าเด็กเป็นวัยกำลังเรียนรู้ เพราะฉะนั้น การเล่นอาจไม่ระวัง หรือยังดูแลรักษาได้ไม่ดี ของเล่นที่ได้มาอายุการใช้งานก็จะไม่นาน และไม่คุ้มค่าสำหรับเด็ก
     2. ต้องเป็นสิ่งที่มีประโยชน์ เช่น ตุ๊กตา เสริมสร้างจินตนาการ สร้างสัมผัสที่อ่อนโยนแก่เด็ก เป็นต้น
     3. ต้องเป็นสิ่งที่ไม่ก่อให้เกิดอันตรายแก่เด็ก เช่น เด็กทารก ไม่ควรให้ของเล่นชิ้นเล็กๆเช่นลูกปัด เพราะเด็กวัยนี้เรียนรู้จากการใช้ประสาทสัมผัสทั้ง 5 อาจเกิดการนำของเล่น  เข้าปาก เข้าจมูก เกิดอันตรายได้
     4. เด็กต้องรู้จักรับผิดชอบหรือดูแลรักษาสิ่งนั้นๆได้  เช่น แม่ซื้อลูกหมาเป็นของขวัญให้แก่เด็กวัย 3 ปี เด็กวัยนี้จะเล่นเป็นอย่างเดียวยังไม่สามารถดูแลเลี้ยงลูกหมาได้ และยังอาจได้รับอันตรายจากลูกหมา  เช่น โดนกัดหรือข่วนจากการเล่นได้ จึงยังไม่ใช่ของขวัญที่เหมาะสมของเด็กวัยนี้

     นอกจากหลักการเลือกของขวัญ 4 ข้อนี้แล้ว  สิ่งหนึ่งที่พ่อแม่ควรรู้เพื่อใช้ในการตัดสินใจ คือ ความชอบและพัฒนาการของเด็กในแต่ละวัย เพื่อทำให้ของขวัญมีคุณค่าทางจิตใจเพิ่มขึ้น

โดยวัยทารก 0-1 ปี เด็กวัยนี้การเรียนรู้เกิดจากการกระตุ้นประสาทสัมผัสทั้ง 5
     ดังนั้น  สำหรับเด็ก อายุ 0-6 เดือน   ของเล่นควรเป็นประเภทที่เด็กสามารถไขว่คว้าได้ พวกโมบาย กระดิ่ง ตุ๊กตาที่มีเสียงกรุ๊งกริ๊ง ของเล่นที่เกี่ยวกับการมอง การถือ ประเภทที่เกี่ยวข้องกับปาก พวกดูด กัด ที่เด็กสามารถเอาเข้าปากได้ เช่น ยางนิ่มๆ
     เด็กอายุ 6- 12 เดือนของเล่นที่ใช้บีบ เพื่อให้เกิดเสียง ระฆัง สำหรับจับเขย่า ของเล่นที่ใช้สำหรับลากดึง เช่น รถลาก หรือแท่งไม้ใหญ่ๆ สำหรับต่อเป็นรูปตึกเอามาเรียงตามแนวตั้งและแนวนอน
     ส่วนวัยเตาะแตะ อายุ 1-2 ปี วัยนี้จะมีการพัฒนาทางด้านกล้ามเนื้อและภาษามาก ของเล่นที่เหมาะ เช่น รถลาก กล่องที่มีช่อง 3-4 ช่อง สำหรับใส่แท่งพลาสติกทีมีรูปทรงต่างๆ  ดินสอเทียน สำหรับให้เด็กเริ่มต้นเลียนแบบเส้นตรง สมุดภาพสัตว์ สิ่งของเครื่องใช้ เพื่อให้เด็กรู้จักสามารถเรียกชื่อได้ รถยนต์ ตุ๊กตา ของเล่นนุ่มๆ แท่งไม้ชิ้นเล็กๆ สำหรับต่อบ้าน  หนังสือนิทาน
    วัยก่อนอนุบาล 2-4 ปี กล่องที่มีช่องหลายช่องสำหรับใส่รูปทรงต่างๆ  ก้อนไม้สีต่างๆ สำหรับจับคู่สี ของเล่นที่ใช่สร้างบ้าน ดินสอเทียน ดินสอสีไว้ระบายสมุดภาพ ลูกปัดโตๆ สำหรับให้เด็กร้อย ภาพง่ายๆ 6 ชิ้นขึ้นไปเพื่อให้เด็กต่อ  ของเล่นที่ใช้ต่อประดิษฐ์สิ่งก่อสร้าง บ้านตุ๊กตา ที่ตัดกระดาษ กรรไกร จักรยาน 3ล้อ ฝึกกล้ามเนื้อ
     วัยอนุบาล 4-6 ปี จักรยาน 2 ล้อ เด็กเริ่มเล่นกับเพื่อนเล่นสมมติ อุปกรณ์ทีเด็กใช้เล่นเช่น ชุดคุณหมอ ชุดเล่นขายของ บ้านตุ๊กตา สร้างเมือง เสื้อผ้าที่เป็นตัวละครต่างๆหรือการ์ตูน เป็นต้น
     หวังว่าคงเป็นไอเดียให้คุณพ่อคุณแม่สามารถซื้อของขวัญปีใหม่ให้ลูกๆได้เบื้องต้น แต่สิ่งสำคัญที่สุดของขวัญที่ลูกๆอยากได้จากพ่อแม่คือ ความรักความอบอุ่นที่พ่อแม่มีให้ การให้ความสนใจในตัวเด็ก รวมทั้งการยอมรับว่าเด็กมีความสามารถและการชม สิ่งเหล่านี้มีค่ายิ่งกว่าของขวัญใดๆและประเมินค่าไม่ได้ ซึ่งเราสามารถให้กับลูกได้ทุกวันแม้ไม่ใช่เทศกาลสำคัญค่ะ

ที่มา : มติชนออนไลน์ โดย แพทย์หญิงถิรพร  ตั้งจิตติพร  สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี (รพ.เด็ก) กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข