สถาบันราชานุกูล กรมสุขภาพจิต จับมือร่วมกับศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ(เนคเทค) และแผนงานสร้างเสริมวัฒนธรรมการอ่าน สสส. มอบของขวัญวันเด็กแก่เด็กพิเศษทั่วประเทศ
โดย ฝ่ายสื่อสารองค์กร สถาบันราชานุกูล
วันที่ 11 มกราคม 2556 สถาบันราชานุกูล กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข จัดงานวันเด็กแห่งชาติประจำปี 2556 ในชื่องาน เปิดโลกแห่งการเรียนรู้ให้เด็ก...คนพิเศษ โดยในงานมีการจัดกิจกรรม การแสดงนวัตกรรมเพื่อเด็กพิเศษ การแข่งขันเกมเสริมพัฒนาการ รวมถึงการมอบรางวัลแก่นักกีฬาสเปเชี่ยลโอลิมปิคที่เป็นเด็กบกพร่องทางพัฒนาการและสติปัญญาที่มีความสามารถได้รับชัยชนะในระดับนานาชาติได้ และแจกของขวัญสำหรับเด็กคนพิเศษมากมาย ณ สถาบันราชานุกูล เขตดินแดง
นายแพทย์วชิระ เพ็งจันทร์ อธิบดีกรมสุขภาพจิต เผยปัจจุบันพบเด็กที่มีปัญหาพัฒนาการและปัญหาในการเรียนรู้จากภาวะการทำงานของสมองผิดปกติ ได้แก่ สมาธิสั้น แอลดี เรียนรู้ช้า และออทิสติก มีถึง 12-13% ของประชากรเด็กทั้งหมด แนวโน้มที่เพิ่มขึ้นมาจากหลายปัจจัย ได้แก่ ประชากรที่เพิ่มขึ้น การค้นพบเด็กที่มีปัญหาทางพัฒนาการได้มากขึ้น รวมถึงปัจจัยแวดล้อม ทั้งมลพิษและอาหารล้วนมีผลต่อพัฒนาการทางสมองของเด็ก
อธิบดีกรมสุขภาพจิต กล่าวต่อว่า กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข ได้ตระหนักถึงสถานการณ์ปัญหาของจำนวนเด็กที่มีความบกพร่องทางการเรียนรู้ที่มีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้น เด็กที่มีความบกพร่องเหล่านี้มักมีปัญหาพฤติกรรมและอารมณ์ร่วมด้วย ส่งผลต่อการปรับตัวทางสังคม ทำให้พ่อแม่เกิดความกังวลใจในการดูแลลูกในชีวิตประจำวันทั้งการดูแลให้ทำกิจวัตรประจำวันและการใช้ชีวิตในสังคม การดูแลที่สำคัญเริ่มจากการค้นหาเด็กที่มีความบกพร่องให้ได้โดยเร็ว โดยให้เด็กได้เข้าสู่กระบวนการฝึกพัฒนาทักษะ สำหรับกรมสุขภาพจิตได้ร่วมกับเครือข่ายพัฒนาหนังสือที่เป็นเรื่องเล่าทางสังคม ที่พ่อแม่สามารถใช้ในการฝึกให้ลูกสามารถปรับพฤติกรรมทางสังคม รวมทั้งพัฒนาสื่อการเรียนรู้แบบง่ายๆได้ด้วยตนเอง อีกทั้งยังสามารถส่งเสริมด้านความเข้าใจ ด้านภาษาและสมาธิให้กับเด็กพิเศษได้อีกด้วย นอกจากนี้ยังร่วมพัฒนาให้เกิดการเข้าถึงหนังสือเหล่านี้ผ่านทางอิเลคทรอนิกส์ให้พ่อแม่สามารถใช้ประโยชน์ได้อย่างทั่วถึง
ดังนั้นจึงเกิดความร่วมมือกันระหว่างสามหน่วยงาน ได้แก่ ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ(เนคเทค) สถาบันราชานุกูล กรมสุขภาพจิต และแผนงานสร้างเสริมวัฒนธรรมการอ่าน สสส. ร่วมกันดำเนินงานโครงการจัดทำหนังสือเรื่องเล่าทางสังคม ทั้งในรูปแบบสิ่งพิมพ์ และรูปแบบสื่ออิเล็กทรอนิกส์ อาทิ ซีดีรอม และเว็บไซต์ เพื่อเผยแพร่ให้กับกลุ่มบุคคลที่สนใจ โดยเฉพาะพ่อแม่ ผู้ปกครอง หรือผู้ที่เกี่ยวข้องกับเด็กออทิสติก ทั้งสามฝ่ายจะดำเนินงานร่วมกันในทุกส่วนงานและจะแบ่งภาระงานรับผิดชอบหลักภารกิจขององค์กร โดยศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติจะมีบทบาทหลักในการปรับเนื้อหาหนังสือเรื่องเล่าทางสังคมให้เหมาะสม และร่วมจัดทำในรูปแบบสื่ออิเล็กทรอนิกส์เป็นหลัก ส่วนแผนงานสื่อสร้างเสริมการอ่าน สสส. มีบทบาทหลักในการผลิตหนังสือ เรื่องเล่าทางสังคม ในรูปแบบสื่อสิ่งพิมพ์ และสื่ออิเล็กทรอนิกส์ ในขณะที่สถาบันราชานุกูล ซึ่งเป็นหน่วยงานที่มีภารกิจบริการสำหรับหอผู้ป่วยเด็กออทิสติก มีโปรแกรมการให้บริการหลัก 2 ส่วน คือ โปรแกรมพัฒนาศักยภาพขั้นพื้นฐานและโปรแกรมเฉพาะด้านพัฒนาทักษะการสื่อสาร จึงจะเป็นหน่วยงานหลักที่ผลักดันการส่งเสริมการนำสื่อฯดังกล่าวไปเป็นเครื่องมือช่วยในเรื่องการปรับพฤติกรรมของผู้ป่วยให้สามารถดำเนินชีวิตประจำวันได้อย่างปกติ
พญ.พรรณพิมล วิปุลากร ผอ.สถาบันราชานุกูล กล่าวถึงผลการวิจัยผลการใช้ Social Stories ว่าในปี 2555 หลังจากการพัฒนาสื่อเรื่องเล่าทางสังคมในรูปแบบของหนังสือนิทานแล้วเสร็จ จำนวน 7 เรื่อง ซึ่งในแต่ละเรื่องมีการเรียบเรียงเนื้อหาและภาพประกอบให้เหมาะสำหรับเด็กผู้ชายและเด็กผู้หญิง จากนั้นคณะผู้วิจัยจากสถาบันราชานุกูล ได้เลือก Social Stories จำนวน 3 เรื่อง ได้แก่ สวัสดี เก็บรองเท้าที่ไหน และนั่งรอได้ มาทำการวิจัย เพื่อศึกษาผลของ Social Stories แบบหนังสือนิทาน และให้ได้หลักฐานเชิงประจักษ์ในการอ้างอิงทางวิชาการ รวมทั้งเพื่อให้ผู้ปกครองเด็กออทิสติกเกิดกำลังใจในการดูแลเด็กออทิสติกต่อไป การวิจัยเรื่อง ผลการใช้ Social Stories แบบหนังสือนิทาน ที่มีต่อพฤติกรรมทางสังคมของเด็กออทิสติกปฐมวัย การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบพฤติกรรมของเด็กออทิสติกปฐมวัยก่อนและหลังการใช้ Social Stories แบบหนังสือนิทาน กลุ่มตัวอย่าง เป็นเด็กออทิสติก อายุ 3-6 ปี ที่มาใช้บริการในหอผู้ป่วยออทิสติก สถาบันราชานุกูล เดือน สิงหาคมตุลาคม 2555 คัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) จำนวน 20 ราย ก่อนการทดลองเด็กแต่ละคนได้รับประเมินพฤติกรรมทางสังคม 6 ด้าน ได้แก่ การสบตา การยกมือไหว้ การหยิบรองเท้า การวางรองเท้าในตู้รองเท้า และการนั่งรอพร้อมกับผู้ปกครอง จากนั้นคณะผู้วิจัยจะนำเด็กแต่ละคนเข้าร่วมกิจกรรมการอ่าน Social Stories ทั้ง 3 เรื่อง ทุกวันจันทร์ ศุกร์ วันละ 1520 นาที เป็นเวลา 3 สัปดาห์ หลังการทดลองประเมินพฤติกรรมทางสังคมทั้ง 6 ด้านของเด็กแต่ละคนซ้ำ เพื่อเปรียบเทียบการเปลี่ยนแปลง ผลการวิจัยพบว่า พฤติกรรมทางสังคมของเด็กออทิสติกปฐมวัยดีขึ้นภายหลังการใช้ Social Stories แบบหนังสือนิทาน
ส่วนนางสุดใจ พรหมเกิด ผู้จัดการแผนงานสร้างเสริมวัฒนธรรมการอ่าน สสส. ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า แผนงานสร้างเสริมวัฒนธรรมการอ่าน ให้ความสำคัญเรื่องของการอ่านกับเด็กพิเศษเป็นอย่างมาก ซึ่งนอกจากการจัดทำหนังสือชุด เรื่องเล่าทางสังคม เพื่อเด็กออทิสติกแล้ว ยังมีการจัดทำโครงการ สื่ออ่านสร้างสุขเพื่อเด็ก LD อีกด้วย
โครงการอ่านเพื่อการเรียนรู้และสร้างเสริมพฤติกรรมที่เหมาะสมสำหรับเด็กออทิสติก โดยสามหน่วยงานจะร่วมกันดำเนินการพัฒนาสื่อชุดเรื่องเล่าทางสังคมในรูปแบบ Animation ผ่านระบบ Online ทางอินเตอร์เน็ต ทั้ง 7 เรื่อง ซึ่งปัจจุบันได้เผยแพร่เรื่องเล่าทางสังคม (Social Story) ในรูปแบบ E-book แล้วทั้งหมด 7 เรื่อง แบ่งเป็นเด็กหญิง เด็กชาย รวมเป็น 14 เรื่อง และทดลองพัฒนาเป็นนิทานแบบเคลื่อนไหวได้ (Animation) แล้ว 1 เรื่อง ชื่อเรื่อง หนูแปรงฟันทุกวัน โดยสามารถดาวน์โหลดได้ที่ www.rajanukul.go.th และสามารถติดต่อสอบถามข้อสงสัยในอาการของบุตรหลานท่าน สามารถสอบถามได้ที่ สายด่วน 1323 และ Hotline 0 2245 4696
***********************
www.rajanukul.go.th
