ผลิตและเผยแพร่โดย ฝ่ายสื่อสารองค์กรและเทคโนโลยี
ในสภาพไทยที่เป็นอยู่ตอนนี้บีบคั้นให้คนต้องแข่งขันกันมากขึ้น และเลยไปถึงความคาดหวังของคนเป็นพ่อ เป็นแม่ที่ต้องการให้ลูก ๆ ของตัวเองต้องเป็นที่ 1 กระทั่งเคี่ยวเข็ญให้เรียน เรียน และเรียนหนังสือตั้งแต่อายุยังน้อย รู้หรือไม่ว่าการทำเช่นนี้ทำให้คุณพลาดสิ่งที่ดีที่สุดในชีวิตไปอีก 1 อย่าง ซึ่ง พญ.อัมพร เบญจพลพิทักษ์ ผอ.สถาบันราชานุกูล บอกว่า การเรียนรู้ของเด็กเล็กไม่เกินระดับมัธยมศึกษาตอนต้นลงมา เกิดจากกระบวนการเล่นมากที่สุดถึง 80-90% การเรียน ก ไก่ ข ไข่ เป็นเพียงส่วนเล็ก ๆ ส่วนหนึ่งเท่านั้น
การที่พ่อ แม่เคี่ยวเข็ญ ให้เด็กเรียนพิเศษมาก ๆ จนแทบจะเรียนอย่างเดียว เด็กหลายคนจะต่อต้านตั้งแต่แรกด้วยการแสดงความก้าวร้าว เกิดขัดแย้ง และปฏิเสธกันและกันในครอบครัวตั้งแต่อายุน้อย ๆ ส่วนเด็กที่ยอมเรียนตามความคาดหวังของพ่อแม่เขาจะเป็นเสมือนหุ่นยนต์ ไม่ได้มีความเป็นตัวของตัวเอง ไม่ได้มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ จนเกิดความเบื่อหน่ายและมีจำนวนไม่น้อยละทิ้งการเรียนกลางคันแม้จะอยู่ในสถานศึกษาที่ดีและมีชื่อเสียง เป็นปรากฏการณ์พ่อแม่รังแกฉันที่พบได้มากในตอนนี้
เพราะฉะนั้น พญ.อัมพร ได้บอกวิธีพัฒนาระดับสติปัญญา (IQ) และความฉลาดทางอารมณ์ (EQ) ให้เหมาะสมตามช่วงวัยของเด็ก ๆ นั่นคือการเล่นอย่างง่าย ๆ กับลูกน้อยได้ตั้งแต่ที่เขายังเป็นทารก ด้วยการอุ้มลูก ชี้ชวนชมนก ชมไม้ พร้อมกับอธิบายว่าใบไม้สีเขียว ดอกไม้สีแดง ดอกไม้ 1 ดอก 2 ดอก 3 ดอก ซึ่งการนับเช่นนี้เป็นการเล่น การพูดคุยได้ หรือแม้แต่การเอาเศษกระดาษหรือสื่อโฆษณาแผ่นพับต่าง ๆ ที่มีรูปร่าง สีสันแตกต่างกัน มาชี้ชวนให้ลูกดูความเหมือน หรือความแตกต่าง อาจจะฉีกกระดาษเป็นชิ้นแล้วเอามาต่อกันเปรียบเสมือนเป็นจิ๊กซอว์ราคาถูก การเล่นพับกระดาษ การเป่ากระดาษให้ฟุ้งกระจายเหล่านี้เป็นการเล่นที่ไม่มีราคา แต่มีแก่นสำคัญคือเป็นของเล่นที่มีชีวิต คือคุณพ่อ คุณแม่
ทั้งนี้อย่าลืมเรื่องการเล่นต้องนึกถึงความปลอดภัย และสมวัยกับเด็ก เพราะพ่อแม่จำนวนไม่น้อยจะคิดว่าลูกของตัวเองเก่งมาก ฉลาดมากต้องเล่นอะไรที่ยากไว้ก่อน แต่นี่จะเป็นการสร้างความหงุดหงิดรำคาญให้เด็ก พ่อ แม่จะต้องสร้างโอกาส และคล้อยตามความสนใจของเด็ก อยากเล่นอะไรเราก็ตามเขาไป เรื่อย ๆ ให้เขาได้ประสบความสำเร็จในการเล่นกับสิ่งที่ต่าง ๆ ซึ่งระหว่างที่เด็กคล้อยตามสิ่งนั้น สิ่งนี้นั่นแหละคือการเรียนรู้ ที่สำคัญพ่อ แม่ควรปลูกฝังคุณธรรม การสร้างนิสัยที่ดีงาม เสริมเข้าไปผลัดกับการแสดงความชื่นชมยินดีให้กับเด็ก และใช้เวลาอย่างสม่ำเสมอในการเล่น เพื่อให้การเล่นนั้นมีประสิทธิภาพสูงสุด ทั้งความรัก ความผูกพันกันในครอบครัว
อย่างไรก็ตามด้วยสภาพสังคมไนปัจจุบันเราจะพบว่าพ่อ แม่ ผู้ปกครองต้องออกไปทำงานนอกบ้านจึงมีความจำเป็นต้องพาลูกมาฝากเลี้ยงที่ศูนย์เด็กเล็ก บางคนต้องปล่อยลูกให้ห่างจากอกตั้งแต่พ้นระยะ 3 เดือนหลังคลอด เราปฏิเสธความจริงนี้ไม่ได้ ถึงแม้อยากจะให้พ่อแม่ใช้เวลากับลูกมากที่สุด ดังนั้นสิ่งสำคัญคือพ่อแม่มีความรู้ มีความเข้าใจ และมีเวลาที่น้อยลงต้องมีคุณภาพมากขึ้น
อย่ากังวลการเรียนหนังสือของลูกน้อยมากจนละทิ้งช่วงเวลาทองของการเรียนรู้จากการเล่นไป แล้วส่งเด็กเล็ก ๆ แค่อนุบาลไปกวดวิชา เตรียมตัวเข้าโรงเรียนดี ๆ คุณจะได้เห็นความตื่นเต้นของเขาในช่วงแรก ๆ แต่เมื่อเวลาผ่านไป เด็กจะเริ่มเบื่อหน่ายกระบวนการเรียนรู้ทั้งหมด กลายเป็นความเฉยชา ความกดดัน และตรงนี้อาจจะทำให้คุณต้องชดเชยกับปัญหาทางอารมณ์ของเด็กอย่างคิดไม่ถึง แม้จะสามารถบำบัดรักษา แต่ต้องใช้เวลามากมาย และแน่นอนสิ่งของที่ผ่านการซ่อม ย่อมไม่สวยงามเท่ากับการสร้างให้งดงามตั้งแต่แรก ที่สำคัญจิตใจของมนุษย์ยากยิ่งกว่านั้น.
อภิวรรณ เสาเวียง : รายงาน